نظامنامه موضوعات گروه تاریخ و سیره

1

خاندان‌های شیعی تأثیر گذار در مکه مکرمه

پژوهشی

کتاب و مقاله

مانند آل ابی نمی، بنو سلیمان و.... مناسب است هرخاندان به صورت یک مقاله در میقات منتشر و سپس مجموعه به صورت کتاب درآید.

2

نقش شیعیان در توسعه و عمران حرم مکی

پژوهشی

کتاب

منظور از شیعیان همه مذاهب تشیع اعم از زیدی، اسماعیلی و امامی است.

3

تاریخ اجتماعی مکه مکرمه براساس سفرنامه​ها

پژوهشی

کتاب

این موضوع می‌تواند به عنوان زیرساختی برای شناخت عمیق اجتماعی مردم مکه و نیز شناخت عرف اجتماعی عصر معصومان بکار گرفته شود و مجموعه ای چند جلدی به عنوان پروژه پژوهشکده تعریف شود.

4

کرونولوژی رویدادها در حرم مکی از آغاز تاکنون

ترویجی

مقاله/ کتاب

5

بررسی اتهامات واهی به شیعه در حرمین در طول تاریخ (تلویث و تلصیق و...)

پژوهشی

مقاله/ کتاب

6

نقش شهرجده در حج و تحولات مکه و فرصت​های بهره برداری از آن درحج و گردشگری مذهبی

ترویجی

کتاب

7

نقش شهرطائف در تحولات حرم مکی و موسم حج و فرصت​های بهره برداری از آن درحج و گردشگری مذهبی

ترویجی

کتاب

8

حیات علمی شیعیان در مکه مکرمه

ترویجی

کتاب

معرفی علمای شیعه ساکن در مکه؛ نقش شیعیان در گسترش علوم اسلامی در حرمین، مدرسان شیعی در حرمین و..

9

روز شمار تاریخ شیعیان در حرم مکی

ترویجی

مقاله/کتاب

مقصود به سبک وقایع الایام برای حجاج و روحانیون کاروانها

10

موقوفات شیعیان در حرم مکی

ترویجی

مقاله/ کتاب

11

موقوفات اهل سنت در حرم مکی

ترویجی

مقاله/ کتاب

12

تاریخ اجتماعی مکه مکرمه براساس سفرنامه​ها

پژوهشی

کتاب

13

بررسی اتهامات واهی به شیعه در طواف در طول تاریخ (تلویث و تلصیق و...)

پژوهشی

مقاله/ کتاب

14

بازشناسی جریان‌های سیاسی و فکری مذهبی حاکم بر مکه مکرمه

پژوهشی

مقاله/ کتاب

1

حیات علمی شیعیان در مدینه منوره

پژوهشی

کتاب

معرفی علمای شیعه ساکن در مدینه؛ نقش شیعیان در گسترش علوم اسلامی در حرمین، مدرسان شیعی در حرمین و...

2

خاندان‌های شیعی تأثیر گذار در مدینه منوره

پژوهشی

مقاله /کتاب

مانند آل سنان. مناسب است هرخاندان به صورت یک مقاله در میقات منتشر و سپس مجموعه به صورت کتاب درآید

3

نقش شیعیان در توسعه و عمران حرم نبوی

پژوهشی

مقاله/کتاب

نقش شیعیان در ادوار مختلف که هر دوره را می‌توان به صورت یک مقاله کار کرد و سپس به صورت کتاب درآورد

منظور از شیعیان همه مذاهب تشیع اعم از زیدی و اسماعیلی و امامی است.

4

نقش مدینه منوره در شکل گیری مکتب حدیثی شیعه امامیه

پژوهشی

مقاله/کتاب

5

تاریخ اجتماعی مدینه منوره براساس سفرنامه​ها

پژوهشی

کتاب

این موضوع می‌تواند به عنوان زیرساختی برای شناخت عمیق اجتماعی مردم مدینه و نیز شناخت عرف اجتماعی عصر معصومان بکار گرفته شود و مجموعه ای چند جلدی به عنوان پروژه پژوهشکده تعریف شود.

6

امرا و علمای شیعی ینبع (به عنوان یکی از مراکز علمی و اقتصادی مدینه منوره)

ترویجی

کتاب

معرفی ینبع، موقوفات و صدقات امیر مؤمنان ع در ینبع؛ امیران و عالمان شیعی در ینبع در ادوار مختلف اسلامی

7

بازشناسی جریان‌های سیاسی و فکری مذهبی حاکم بر مدینه منوره

پژوهشی

مقاله/کتاب

هر مقطع یعنی فاطمیان/ ممالیک/ عثمانی /سعودی می‌تواند موضوع مقاله ای مستقل گردد

8

کرونولوژی رویدادها در حرم نبوی

ترویجی

مقاله/کتاب

مقایسه مهمترین حوادث جهان با محوریت حرم نبوی

9

عناوین و مناصب در حرم نبوی

ترویجی

مقاله

10

سیرتحول روضه مطهر نبوی در طول تاریخ

ترویجی

مقاله/کتاب

شامل محجر و روضه از جمله تاریخچه‌سنگ شیخ محمد سنگلاخی عصر ناصری

11

نقش ائمه شیعه در حیات فرهنگی و اجتماعی مدینه منوره

پژوهشی

کتاب/مقاله

نقش هر امام را می‌توان در مقاله ای تنظیم و مجموع آنها را به صورت یک کتاب منتشر کرد.

12

موقوفات شیعیان در حرم نبوی

ترویجی

مقاله/کتاب

13

تاریخچه گنبد و مناره مسجد نبوی

ترویجی

مقاله

پاسخ به ساخت گنبد از سوی شیعیان

14

جایگاه سیاسی و اجتماعی سادات علوی در مدینه منوره از سده اول تا چهارم هجری

پژوهشی

مقاله/کتاب

15

قیام​های علوی در مدینه منوره، آثار و پیامدها

پژوهشی

کتاب

اهداف، چگونگی، آثار و پیامدها

16

بررسی تطبیقی وضعیت آثار تمدنی قبل و پس از اسلام در حجاز

ترویجی

مقاله/کتاب

17

نقش مدینه منوره در بالندگی فرهنگ و تمدن اسلامی

پژوهشی

کتاب

1

زیست نامه و شخصیت حوا (علیها السلام)

ترویجی

مقاله/کتاب

2

زیست نامه و شخصیت آدم (علیه السلام)

ترویجی

مقاله/کتاب

3

زیست نامه و شخصیت ابراهیم (علیه السلام)

ترویجی

مقاله/کتاب

4

زیست نامه و شخصیت اسماعیل (علیه السلام)

ترویجی

مقاله/کتاب

5

نقش سیاسی تابعین در حرمین

پژوهشی

مقاله/کتاب

6

نقش فرهنگی تابعین در حرمین

پژوهشی

مقاله/کتاب

1

دولت آل بویه و حج و حرمین شریفین

پژوهشی

مقاله

تدابیر و اقدامات دولت آل بویه در دوره تسلط بر حرمین شریفین. مناسبات این دولت با اشراف حاکم بر حجاز و...

2

دولت سلجوقیان و حج و حرمین

پژوهشی

مقاله

تدابیر و اقدامات دولت سلجوقی در دوره تسلط بر حرمین شریفین. مناسبات این دولت با اشراف حاکم بر حجاز و...

3

دولت فاطمیان و حج و حرمین شریفین

پژوهشی

کتاب

تدابیر و اقدامات دولت فاطمی در دوره تسلط بر حرمین شریفین. مناسبات این دولت با اشراف حاکم بر حجاز و...

4

دولت ایوبیان و حج و حرمین شریفین

پژوهشی

مقاله

تدابیر و اقدامات دولت ایوبی در دوره تسلط بر حرمین شریفین. مناسبات این دولت با اشراف حاکم بر حجاز و...

5

دولت ممالیک و حج و حرمین شریفین

پژوهشی

کتاب

تدابیر و اقدامات دولت ممالیک در دوره تسلط بر حرمین شریفین. مناسبات این دولت با اشراف حاکم بر حجاز و...

6

دولت ایلخانان مغول و حج و حرمین شریفین

پژوهشی

مقاله/کتاب

تدابیر و اقدامات دولت ایلخانان مغول در دوره تسلط بر حرمین شریفین. مناسبات این دولت با اشراف حاکم بر حجاز و...

7

دولت صفویه و حج و حرمین شریفین

پژوهشی

مقاله/کتاب

اقدامات و خدمات دولت صفوی در حرمین شریفین. موقوفات حرمینی این دولت، مناسبات این دولت با اشراف حاکم بر حجاز و عثمانی.

8

دولت افشاریه و حج و حرمین شریفین

پژوهشی

مقاله

تدابیر و اقدامات دولت افشاریه در حرمین شریفین. مناسبات این دولت با اشراف حاکم بر حجاز و عثمانی...

9

دولت قاجار و حج و حرمین شریفین

پژوهشی

کتاب

تدابیر و اقدامات دولت قاجار در حرمین شریفین. مناسبات این دولت با اشراف حاکم بر حجاز و دولت عثمانی و...

10

دولت عثمانی و حج و حرمین شریفین

پژوهشی

کتاب

تدابیر و اقدامات دولت عثمانی در دوره تسلط حدود چهار قرن بر حرمین شریفین. مناسبات عثمانی با اشراف حاکم بر حجاز و...

11

حرمین شریفین در دولت نخست آل سعود

پژوهشی

مقاله/کتاب

نحوه تسلط بر حرمین و اقدامات واکنش‌ها، وعده اداره مشترک حرمین

12

حرمین شریفین در دولت سوم سعودی

پژوهشی

کتاب

چگونگی تسلط دوباره آل سعود بر حرمین، رویکرد‌ها در اداره حرمین و مناسبات حرمینی با دولت​های اسلامی

13

بررسی پیشنهاد اداره مشترک حج توسط عبدالعزیز آل سعود

ترویجی

مقاله

14

نقش آل سعود در گسترش تعصبات مذهبی در حرمین

پژوهشی

مقاله

1

نقش حرمین شریفین در گسترش علم نجوم

پژوهشی

مقاله

2

نقش حرمین شریفین در گسترش علم حدیث

پژوهشی

مقاله/کتاب

3

نقش حرمین شریفین در گسترش علم تفسیر

پژوهشی

مقاله/کتاب

4

نقش حرمین شریفین در گسترش علم تاریخ

پژوهشی

مقاله/کتاب

5

نقش حرمین شریفین در گسترش علم رجال و تراجم

پژوهشی

مقاله

6

نقش حرمین شریفین در گسترش دانش جغرافیا

پژوهشی

مقاله

7

نقش حرمین شریفین در گسترش علم فقه

پژوهشی

کتاب/مقاله

1

مناصب و عناوین در آیین حجگزاری (مناصب اجازه و افاضه
در حج و...)

ترویجی

مقاله/کتاب

بررسی مناصب و عناوین مربوط به دو حرم مکی و مدنی به تفکیک مناصب سیاسی، دینی و... مناصب مربوط به عصر جاهلی مانند اجازه و افاضه در حج «رفادت» سقایت «امارت حج» شیخ الحرم «آغوات» امامت.

هر منصب می‌تواند در ابتدا به صورت یک مقاله در میقات بررسی و سپس تبدیل به مجموعه شود.

2

بررسی تاریخی مشکلات و سختی‌های سفر حج قدیم و مقایسه آن با شرایط فعلی

ترویجی

کتاب

بررسی مشکلات قرنطینه، غارت کاروان‌های حجاج، مالیات‌های سفر، تعصبات مذهبی و...

3

بررسی حجگزاری مسلمانان در دوره‌های تاریخی مختلف

ترویجی

کتاب

4

نقش حج در اعتلای تمدن‌ها

پژوهشی

مقاله/کتاب

5

مالیات (مکوس و...) بر حجاج در ادوار مختلف

ترویجی

مقاله

6

حضور مستشرقان و جهانگردان غربی در موسم حج و بررسی تحلیل دیدگاه‌های آنان

پژوهشی

مقاله/کتاب

1

نقش قبیله جُهینه در حج و تحولات حرمین شریفین

پژوهشی

مقاله/کتاب

هر کلان قبیله مانند جهینه، حرب، خفاجه، آل رشید می‌تواند موضوع یک پژوهش واقع شود.

2

نقش قبیله حَرب در حج و تحولات حرمین شریفین

پژوهشی

مقاله/کتاب

1

بررسی مسیرهای زیارتی شبه جزیره عربستان، با تأکید بر مسیرهای زیارتی زائران ایرانی

ترویجی

مقاله/کتاب

2

چالش​های حجاج مغرب اسلامی در مسیر حج

پژوهشی

مقاله/کتاب

3

چالش​های حجاج شرق دور در مسیر حج

پژوهشی

مقاله/کتاب

4

چالش​های حجاج ایران و عراق در مسیر حج

پژوهشی

مقاله/کتاب

5

تحریم راه جبل (علل و پیامدها)

پژوهشی

مقاله

6

کاروانسراهای مسیر حج

ترویجی

مقاله/کتاب

1

کتابشناسی توصیفی ـ تحلیلی آثار حرمینی چاپ شده و نسخه‌های خطی مستشرقان درباره حرمین و حج و وهابیت

ترویجی

کتاب

این پروژه دارای اولویت بسیاری است که در حوزه تخصصی حج و حرمین در حد چاپ محدود برای مراکز علمی ـ فرهنگی ضروری است. این پروژه به عنوان کتابشناسی توصیفی ـ تحلیلی منابع حج و حرمین با تفکیک چهار زبان اصلی لاتین، عربی، فارسی، اردو در دستور کار قرار بگیرد. از دل این پروژه می‌توان پروژه‌ها و مقالات کوچکتری را استخراج کرد مانند فهرست نگاری اجمالی و جریان شناسی منابع حج و حرمین در هرکدام از حوزه‌های مختلف پژوهشی

همچنین این‌کار زمینه ساز خوبی برای تحقیقات دامنه دار در راستای اهداف پژوهشکده درباره حج و حرمین است

2

کتابشناسی توصیفی ـ تحلیلی آثار حرمینی چاپ شده و نسخه‌های خطی عربی درباره حرمین و حج و وهابیت

ترویجی

کتاب

3

کتابشناسی توصیفی ـ تحلیلی آثار حرمینی چاپ شده و نسخه‌های خطی فارسی درباره حج و حرمین و وهابیت

ترویجی

کتاب

4

کتابشناسی توصیفی ـ تحلیلی آثار حرمینی چاپ شده و نسخه‌های خطی اردو و زبان‌های دیگر درباره حج و حرمین و وهابیت

ترویجی

کتاب

5

فهرست نگاری اجمالی مطالعات حج و حرمین و وهابیت در آثار مستشرقان و دانشمندان غرب

ترویجی

کتاب

6

فهرست نگاری اجمالی مطالعات حج و حرمین و وهابیت در آثار مستشرقان و دانشمندان غرب

ترویجی

کتاب

7

فهرست نگاری اجمالی مطالعات حج و حرمین در آثار فارسی

ترویجی

کتاب

8

فهرست نگاری اجمالی مطالعات حج و حرمین و وهابیت در آثار جهان عرب

ترویجی

کتاب

9

فهرست نگاری اجمالی مطالعات حج و حرمین و وهابیت در آثار زبان‌های دیگر

ترویجی

کتاب

10

عاشورا و اربعین در منابع وهابیت (نگاهی به تالیفات مراکز علمی ـ پژوهشی سعودی)

ترویجی

کتاب

11

حوادث تاریخ تشیع در مراکز علمی ـ پژوهشی سعودی

ترویجی

کتاب

12

تحلیل محتوایی سفرنامه​های حج و حرمین

پژوهشی

مقاله/کتاب

این سفرنامه​ها برای تبیین تاریخ اجتماعی حرمین بسیار کارگشا و مفید است

13

کتابشناسی توصیفی و تفصیلی سفرنامه​های حج مغربی و‌اندلسی

ترویجی

مقاله/کتاب

1

کاروانسراها در مسیر عتبات عالیات

ترویجی

مقاله/کتاب

2

چالش​های شیعیان در مسیر زیارت عتبات عالیات در ادوار مختلف

پژوهشی

مقاله/کتاب

3

موقوفات تسهیلاتی زائران و مسافران در عتبات عالیات

ترویجی

کتاب

4

اقدامات عمرانی و رفاهی صاحب منصبان اهل سنت در عتبات عالیات

ترویجی

مقاله/کتاب

5

اقدامات عمرانی و رفاهی صاحب منصبان شیعه در عتبات عالیات

ترویجی

مقاله/کتاب

1

تحقیقی در مدفن‌های منسوب به امیرمومنان (علیه السلام) در طول تاریخ

پژوهش

مقاله/کتاب

این پژوهش شامل بررسی روایات دفن امیرمؤمنان در مزار شریف، عدن و کوفه است.

2

تاریخ اجتماعی ـ فرهنگی نجف

پژوهشی

کتاب

برای برنامه ریزی زیارت اربعین شناخت تاریخ اجتماعی و فرهنگی شهرهای مهم عراق ضروری است

3

واکاوی تاریخی مسجد کوفه و مقامات آن

پژوهشی

مقاله/کتاب

4

زیست نامه و شخصیت کمیل بن زیاد نخعی

ترویجی

مقاله/کتاب

5

زیست نامه، مزار و شخصیت میثم تمار

ترویجی

مقاله/کتاب

6

زیست نامه،مزار و شخصیت رشید هَجَری

ترویجی

مقاله/کتاب

7

زیست نامه،مزار و شخصیت سعید بن جبیر اسدی

ترویجی

مقاله/کتاب

8

خدمات عمرانی و فرهنگی ایرانیان تاپایان عصر آل بویه در نجف اشرف

ترویجی

مقاله/کتاب

9

خدمات عمرانی و فرهنگی ایرانیان از عصر ترکان تا صفویه در نجف و دیگر عتبات

ترویجی

مقاله/کتاب

10

خدمات عمرانی و فرهنگی ایرانیان در عصر صفویه در نجف و دیگر عتبات

ترویجی

مقاله/کتاب

11

خدمات عمرانی و فرهنگی ایرانیان در دوره انقلاب اسلامی در نجف و دیگرعتبات

ترویجی

مقاله/کتاب

1

نقش اهل کوفه در گسترش تشیع در طول تاریخ. (پاسخ به شبهه ما اهل کوفه نیستیم).

پژوهشی

کتاب

پاسخ به شبهه ما اهل کوفه نیستیم.

نقش مثبت مردم کوفه حتی تا زمان معاصر در اربعین و مقابله با داعش نیز قابل طرح است

1

قشربندی اجتماعی شهدای کربلا

پژوهشی

مقاله/کتاب

2

تاریخ اجتماعی فرهنگی کربلا

پژوهشی

کتاب

3

زیست نامه و شخصیت هانی بن عروه و مزار او

ترویجی

مقاله/.کتاب

4

زیست نامه و شخصیت مسلم بن عوسجه اسدی و مزار او

ترویجی

مقاله/.کتاب

5

زیست نامه و شخصیت حبیب بن مظاهر و مزار او

ترویجی

مقاله/.کتاب

6

بررسی مقام‌های نوپدید در کربلا (با تأکید بر دهه‌های اخیر)

ترویجی

مقاله/.کتاب

7

عاشورا و اربعین در منابع وهابیت (نگاهی به تالیفات مراکز علمی پژوهشی سعودی)

پژوهشی

مقاله

1

نقش علمای شیعه در تحولات کاظمین و بغداد در عصر آل بویه

پژوهشی

کتاب

2

نقش علمای شیعه کاظمین وبغداد در تحولات حرمین شریفین در عصر آل‌بویه

پژوهشی

کتاب

3

اندیشوران شیعی مدفون در کاظمین

ترویجی

مقاله/کتاب

برای هر یک از مدفونین می‌توان مقاله ای تألیف و مجموع آن را در یک کتاب عرضه کرد.

4

تاریخ اجتماعی شیعیان کاظمین

پژوهشی

کتاب

5

توسعه‌های حرم در کاظمین

ترویجی

کتاب

1

تاریخ اجتماعی فرهنگی سامرا

پژوهشی

کتاب

2

حرم عسکریین (علیهما السلام) در دوران معاصر

ترویجی

کتاب

3

مناسبات‌اندیشوران شیعه و سنی در سامرا

پژوهشی

مقاله/کتاب

4

توسعه‌های حرم عسکریین (علیهما السلام)

ترویجی

کتاب

5

متولیان حرم عسکریین در ادوار مختلف

ترویجی

مقاله/کتاب

1

مشاهیر و بزرگان حله در طول تاریخ با نگاهی به مزارات این شهر

ترویجی

کتاب

1

اماکن شناسی سوریه برپایه تاریخ شفاهی

ترویجی

مقاله/کتاب

2

کتابشناسی توصیفی تحلیلی آثار تاریخی کشور سوریه

ترویجی

مقاله/کتاب