نقش مناسك حج در اصلاح رفتار و كاهش نابهنجاري‏ها / محمدرضا احمدي

نوشته محمدرضا احمدي
منبع: ماهنامه معرفت، شماره ۱۶۳، تير ۱۳۹۰، صص ۱۱-۳۴.
چكيده: نقش دين و دين‏داري در زندگي انسان، يكي از محورهاي مهم مطالعات در حوزه روان‏‌شناسي دين است. نقش حج، كه نمونه و نماد كوچكي از اسلام است، بر ابعاد روان‏‌شناختي (‌شناختي، عاطفي و رفتاري) انسان مي‌‏تواند يكي از محورهاي شايسته تحقيق باشد. بيان فوايد و آثار عمل به آموزه‏هاي دين، از جمله مناسك حج، دفاع از دين و دين‏داري را جذابيت و مقبوليت بيشتري مي‌‏بخشد.
مقاله حاضر، كه به هدف بررسي نقش يكي از آموزه‏هاي دين (حج) در اصلاح رفتار و كاهش نابهنجاري‏‌ها تدوين گرديده، با بهره‏گيري از روش توصيفي ـ تحليلي و با مراجعه به منابع معتبر اسلامي و دانش روان‏‌شناسي، به تجزيه و تحليل مناسك حج و تاثيرات آن بر بعد رفتاري حج‏گزار پرداخته است.
مناسك حج زمينه مناسبي را براي گسترش رفتارهاي مهرورزانه و محبت كردن به ديگران توسط حج‏گزار فراهم مي‌‏كند. همدلي و همدردي در اين سفر معنوي ـ عبادي، بيش از گذشته نمود پيدا مي‌‏كند. به گونه‏اي كه حج‏گزار بسياري از رفتارهاي نابهنجار و غيراخلاقي را كنار مي‌‏گذارد و به كنترل دروني دست يافته و با الگو گرفتن از نمادهاي حج درصدد تقويت خويشتن‏داري است.
كليدواژگان: مناسك حج، اصلاح رفتار، نابهنجاري، روان‏‌شناسي دين