گزارش آثار منتشر شده پژوهشكده در بهار 1394

محدوده ولايت فقيه در عرصه حج و زيارت و وظايف حاكم اسلامي در قبال اين مهم، مسئله‌اي است كه تاكنون كتاب مستقلي در مورد آن نگاشته نشده است؛ ازاين‌رو نويسندگان تصميم گرفته­اند اين موضوع مهم و كاربردي، به صورت دقيق، بررسي فقهي شود و همه جوانب بحث، فارغ از پيش‌داوري يا گرايش سياسي، مورد بررسي موشكافانه علمي قرار گيرد. ن.

اين شماره شامل هشت مقاله در موضوعات اسرار و معارف حج،‌ فقه حج، تاريخ و رجال و اماكن و آثار است. عناوين مقالات: معناشناسي محرمات احرام؛ صد و حصر نايب در حج؛ چگونگي انجام وضو نزد فريقين (3): مسح؛ خفتگان در بقيع (20): قله هاي رفيع بقيع: زينت پرستندگان، سجاد اهل بيت (ع)؛ رساله در ذراع مكه (تأليف حوالي سال 980 هجري)؛ مسجد و نقش آن در تأمين امنيت فردي و اجتماعي؛ حج ابراهيمي؛ فن مناظره: صنعت ششم (2)؛ فهرست راهنماي فصلنامه ميقات حج (90-81).

ابراهيم غمر، نواده امام حسن مجتبي (ع) و جد سادات طباطبايي
سيدمحمود ساماني و محمدمهدي فقيه بحرالعلوم، 132صفحه، رقعي.
نشر: ارديبهشت 1394
معرفي شخصيت و ابعاد زندگاني ابراهيم غمر، از نوادگان امام حسن مجتبي (ع) موشضوع اين نوشتار است. وي از راويان شيعه و فردي ثقه و در نشر معارف اهل بيت (ع) كوشا معرفي شده است. نويسنده در سه فصل مطالبش را بيان كرده است. در فصل نخست به معرفي پدر ومادر، القاب، اوصاف و برخي ويژگيهاي او پرداخته است. در فصل دوم، به چونگي شهادت و معرفي مرقد و بارگاه او شاراه داشته است. در فصل سوم هم نسل ابراهيم، كه بيشتر آنان سادات طباطبايي هستند، بررسي شده است.

ترور و خشونت؛ ويژه نامه گاهنامه بينش-شماره 4
به كوشش علي اصغر رضواني، 304صفحه، وزيري.
نشر: ارديبهشت 1394
گزارشي اجمالي از زمينه هاي تاريخي، سير تطور جريان ترور و نگاهي به عملكرد تكفيريان در بحرانهاي سياسي و اجتماعي امروز مسلمانان است. مطالب در پنج بخش آمده است: بخش نخست: نقد ترور و آدم كشي؛ بخش دوم: نقد خشونت و خشونت طلبي؛ بخش سوم: اخبار ترور و خشونت؛ بخش چهارم: گزارش ها؛ بخش پنجم: كتاب شناسي ترور و خشونت.

تبرك (مجموعه مقالات)
جمعي از نويسندگان، به كوشش گروه كلام پژوهشكده حج و زيارت، 192صفحه، رقعي.
نشر:‌ ارديبهشت 1394
در اين مجموعه، هفت مقاله درباره «تبرك» كه در نشريات علمي كشور به زبان فارسي منتشر شده است، گردآوري شده است. عناوين مقالات عبارتند از: «جايگاه تبرك در اديان الهي« نوشته جعفر سبحاني؛ «تبرك» نوشته علي زماني قمشه اي؛ «جايگاه تبرك در قرآن و روايات» نوشته رضا سلم آبادي؛ «صحابه و تبرك به آثار پيامبر» نوشته محمدطاهر كردي؛ «لزوم حفظ آثار نبوي مدينه منوره و جواز تبرك به آنها» نوشته عبدالعزيز القارني؛ «احكام و شبهات تبرك» نوشته علي باقر شيخاني.

جايگاه اعتقاد در ارزيابي راويان از ديدگاه اهل سنت
محسن افضل آبادي، 404صفحه،‌وزيري.
نشر: ارديبهشت 1394
اين نوشتار به بررسي جايگاه اعتقاد در ارزيابي راويان پرداخته است. از اينرو نويسنده كوشيده معيارهاي عدالت راوي از ديدگاه حديث پژوهان و رجاليون اهل سنت و پذيرش يا عدم پذيرش روايت از راوياني را كه گرايشات مذهبي دارند، بررسي كند. در اين پژوهش سعي شده است با استفاده از معيارهاي رجايون اهل سنت،‌به تضعيفِ روايات منقول از راويان شيعي، به دليل تشيع و تمايلات مذهبي خدشه وارد شود.

كتاب‌شناسي كاظمين: فهرستواره آثار منتشر شده درباره امام كاظم و امام جواد (عليهما السلام)
اباذر نصراصفهاني، 212صفحه، رقعي.
نشر: ارديبهشت 1394
اين كتاب‌شناسي، گزارشي از آثار و منابع منتشره، اعم از كتاب‌ها، مقاله‌ها و پايان‌نامه‌هاي حوزوي ـ دانشگاهي درباره امام كاظم و امام جواد(عليهما السلام) است. همچنين به جهت اهميت شهر «كاظمين»، كه حرم اين دو امام معصوم در آن واقع است و از همين رو به اين نام مشهور شده است، نوشته‌هايي كه درباره اين شهر در حوزه‌هاي تاريخي، جغرافيايي، معماري، مردم‌شناسي، فرهنگي و... منتشر شده نيز معرفي شده اند.

حج و امت اسلامي
محسن محمدي، 240صفحه، وزيري.
نشر: ارديبهشت 1394
در اين كتاب تحليل امت اسلامي و بررسي ارتباط آن با حج به عنوان يكي از مهم‌ترين عبادات اجتماعي اسلام، موضوع بررسي نويسنده قرار گرفته است. مطالب اين كتاب در هفت بخش سامان يافته است كه عبارتند از: آثار و ظرفيت‌هاي حج در تقويت امت اسلامي؛ حج، تبليغ ديني و امت اسلامي؛ ظرفيت‌هاي اقتصادي حج و امت اسلامي؛ مواجهه امت اسلامي و غرب، (بررسي ظرفيت‌هاي برائت از مشركين در انسجام امت اسلامي)؛ حج، فلسطين، بيداري اسلامي؛ نظام ارتباطات امت اسلامي در حج؛ حج و انقلاب اسلامي ايران.

شماره چهل و سوم مجله «ميقات الحج»،شامل شش مقاله در موضوعات مرتبط با حج و حرمين شريفين است. عناوين مقالات: خلاصة المنهاج في مناسك الحاج، للعلامة الشيخ حسن بن يوسف بن المطهر الحلي /تحقيق محمدجواد حسن زاده؛ رسالة المرجع الديني آية الله الشيخ جعفر السبحاني إلي أحد علماء السعودية حول عصمة أهل البيت (عليهم السلام)؛ «والبدن جعلناها لكم من شعائر الله»/ محسن الأسدي؛ حديث الغدير: مقاربة و دراسة لطرفة و سنده و دلاللته عند علماء أهل السنة (نقد لابن حزم و ابن تيميه) /يحيي عبد الحسن الدوخي؛ فضائل الحرمين الشريفين في تراث أهل البيت عليهم السلام (7) /محمدعلي المقدادي؛ الملك عبدالعزيز في الوثائق الإيرانية /رسول جعفريان.

أصل التوحيد في مدرسة أهل البيت (عليهم السلام)
شاكر الساعدي، 232صفحه، وزيري
نشر: فروردين 1394
كتابي است كه به تبيين معناي صحيح توحيد مي‌پردازد و نقش توحيد در رسيدن به مراتب عالي كمال را مورد اشاره قرار مي‌دهد. نويسنده بعد از مباحث مقدماتي و فطري خواندن توحيد به مراتب توحيد ذاتي، افعالي و صفاتي پرداخته است. سپس صفات ثبوتيه، صفات خبريه و ديدگاههاي مختلف را در صفات خبريه بيان كرده است و بحث را با بيان نظر اهل بيت (عليهم السلام) و دانشمندان اماميه در مورد صفات سلبيه ادامه داده است. در پايان نيز شبهاتي كه دشمنان اهل بيت (عليهم السلام) براي تخريب عقاتيد اماميه مطرح كرده‌اند، پاسخ داده است.

امامت و دلايل انتصابي بودن آن
سليمان اميري، ۳۷۶صفحه، وزيري.
نشر: فروردين ۱۳۹۴
اين نوشتار با استناد به دلايل عقلي و منابع نقلي، مبحث جديد نصب امام را در چهار فصل عرضه مي‌كند: ۱. معناى لغوى و اصطلاحى امام، تشابه و تمايزهاى آن، پيشينه و نظام جانشيني در اديان، سازوكار تعيين آن و تطورات تاريخى نظريه نصب؛ ۲. بررسي و نقد نظريه دوم درباره انتخاب امام؛ ۳. بررسي دلايل عقلي نصب امام (امامت عامه)، همچون قاعده لطف، برهان عنايت، ضرورت حجت و جامعيت دين و دلايل نقلي نصب (امامت عامه) از ديدگاه قرآن و سنت و پاسخ‌گويي به شبهات در اين زمينه؛ ۴. بررسي دلايل نقلي امامت خاصه در قالب گفتاري درباره آيات قرآن (آيه ولايت و آيه صادقين)، گفتاري درباره هفت حديث مثبت امام خاص و تعيين جانشينان پيامبر(ص)، و شمار آنان از ديد سنت به صورت تطبيقي.

حج و حقوق بشر
مسعود راعي، 212صفحه، وزيري.
نشر: فروردين 1394
آموزه‌هاي حقوق بشري حج، در چند لايه، حمايت‌هاي خاصي را از حجاج به عمل آورده‌اند. شناسايي حقوق حجاج در منابع مختلف فقهي، وضع احكام خاص حمايتي در سرزمين وحي، امن دانستن حرم الهي، تعقيب و مجازات نقض‌كنندگان حريم الهي و حريم مؤمنان و تعيين سازوكار‌هاي خاص حمايتي، ابعاد اين حمايت را نشان مي‌دهند. اين پژوهش در سه فصل سامان يافته است: در فصل نخست كليات و مفاهيم بحث شده است. فصل دوم با عنوان «آموزه‌هاي حقوق بشري حج» شامل سه بخش است كه عبارتند از: ابعاد مختلف حمايتي؛ حقوق حمايتي حجاج؛ ساز و كارهاي حمايتي. نويسنده در فصل سوم «نظام بين المللي حقوق بشر» را مورد بررسي و تحليل قرار داده است.