چهار محور براي بحث
مدير گروه اخلاق پژوهشكده حج و زيارت افزود: ما اين بحث را در چهار بخش خلاصه كرده ايم؛ نخست زندگي امام باقر(ع)، دوم بررسي حج و عمره از منظر امام باقر(ع)، سوم آداب حج از ديدگاه امام باقر(ع) و بخش چهارم ملاقات هاي بزرگان با امام باقر(ع) در حج است.
وي با اشاره به بخش نخست ابراز كرد: در بحث نخست بايد بگوييم امام باقر(ع) در سال 56 يا 57 هجري قمري به دنيا آمدند و نسب ايشان از پدر به امام حسين(ع) مي رسد و مادرشان نيز دختر امام مجتبي(ع) است و به همين خاطر است كه در زيارت حضرت معصومه(س) عرضه مي داريم "السلام عليك يا بنت الحسن و الحسين" چرا كه بعد از امام باقر(ع) همه معصومين و امام زادگان از طرف پدري به سيدالشهدا و از طرف مادري به امام مجتبي(ع) مي رسند.
تمجيد پيامبر از امام باقر عليه السلام
وي با اشاره به علم بي اندازه امام باقر(ع)، ابراز داشت: جابر بن عبدالله از پيامبر نقل مي كند كه ايشان فرمود: «اي جابر تو پنجمين وصي مرا درك مي كني لقب او باقر است چرا كه علوم به دست او شكافته مي شود» و نشان ديگر بر اين مدعا شاگرداني هستند كه پرورش يافته دست ايشان بودند و در محضر امام صادق(ع) كمال نهايي را پيدا كردند كه از اين ميان مي توان به ابان بن تغلب، محمد بن مسلم، عبدالملك و زراره بن اعين، هشام بن سالم و بريد بن معاويه اشاره كرد.
حجت الاسلام والمسلمين حسيني به بخش دوم سخنان خود اشاره كرد و عنوان داشت: بسياري از معارف حج از امام باقر(ع) و امام صادق(ع) به دست ما رسيده است؛ ايشان درباره اهميت حج و عمره حج و عمره مي فرمايند: «حج و عمره دو بازار آخرت هستند و كسي كه ميهمان خدا در اين بازار باشد، به حج برود و برگردد گناهانش گذشته اش پاك مي شود و اگر در مسير بميرد در بهشت جاي مي گيرد».
وي ادامه داد: اين روايت براي كساني است كه در مسير حج به صورت عادي بميرند حال شما تصور كنيد شهداي مظلوم منا كه با آن وضعيت فجيع از دنيا رفته و مظلومانه و غريبانه به شهادت رسيدند چه جايگاهي نزد خداوند دارند.
مدير گروه اخلاق و معارف پژوهشكده حج و زيارت با بيان اين كه حج بدون ولايت ائمه اطهار(ع) ارزش چنداني ندارد، خاطرنشان كرد: مسأله تمام الحج به معناي كامل شدن فريضه حج با ولايت معصومين صورت مي گيرد و در اين مسأله خود امام باقر(ع) رواياتي دارند كه به عنوان نمونه حضرت در روايتي زيبا مي فرمايد: «هر كس مي خواهد حج به جا بياورد، بايد حج خود را ختم به زيارت ما بكند و محبت، مودت و ولايت خود را بر ما عرضه كند تا حج او تام و كامل بشود».
امام باقر حج بدون ولايت را باطل مي دانند
وي با تأكيد بر اين كه در برخي از روايات، امام باقر(ع) حج بدون ولايت را باطل مي دانند، افزود: حضرت در زماني كه عده اي دور كعبه مي گشتند خطاب به يكي از ياران خود فرمودند: «اين نوع طواف در زمان جاهليت وجود داشت در حالي كه به خدا قسم آنها به اين شكل حج امر نشده اند بلكه بايد پيش بيايند و ولايت خود را عرضه كنند و اعلام آمادگي براي ياري ما داشته باشند تا حج شان صحيح باشد» و يا دروايت ديگري از ايشان داريم «شما بعد از اعمال حج همچنان كه به منا مي رويد بايد پيش ما اهل بيت بياييد و و ولايت و مودت خود را اعلام كنيد».
حجت الاسلام والمسلمين حسيني ابراز داشت: بخش سوم آداب حج و عمره در سيره امام باقر(ع) است؛ يكي از آداب زيارت خانه خدا در سيره امام باقر(ع) دعا كردن بود به اين صورت كه قبل از حركت به سمت مكه خانواده خود را جمع مي كرد و دعا مي كرد كه در كتب ادعيه موجود است؛ نقل مي كنند امام باقر(ع) بين مكه و مدينه قبل از اين كه به حرم برسد از مركب پياده مي شد و پابرهنه به سمت كعبه به راه مي افتاد و به روز عرفه نيز اهميت زيادي مي داد.
وي با اشاره به بخش چهارم يعني ملاقات هاي بزرگان با امام باقر(ع) در سفر حج خاطرنشان كرد: يكي از ملاقات هاي ايشان با طاووس بن كيسان يماني است كه اهل تفسير و قاري قرآن بود كه در شيعه بودن يا نبودن او اختلاف است؛ روزي در كنار خانه خدا خدمت حضرت رسيد و سؤال كرد آن چه روزي در تاريخ است كه در آن روز يك سوم اهل زمين كشته شدند؛ حضرت فرمودند: «تو اشتباه كردي يك سوم نيست بلكه يك چهارم است و آن روزي بود كه قابيل برادرش هابيل را كشت چرا كه در آن روز تمام انسان ها تنها چهار نفر بودند».