دكتر علياكبر ضيائي، رئيس پژوهشكده حج و زيارت در گفتوگو با ايكنا؛ به تشريح پژوهشهاي صورت گرفته با محوريت اربعين پرداخت و اظهار كرد: مجموعه مقالات اربعين كه در مجلهها نوشته شده بود گرداوري، ويرايش و در سال ۹۴ منتشر شده كه شامل ۱۸ مقاله از مجلات و ۲۲ مقاله از روزنامههاي منتخب بود البته كتابشناسي توصيفي اين مجموعه نيز به صورت مستقل منتشر شد.
وي از انتشار كتاب «چراغ هدايت» كه پاسخ به پرسشهاي اربعين هست نيز خبر داد و گفت: اين كتاب در اسفند ماه ۹۵ در پاسخ به ۲۰ پرسش و شبهه در خصوص پياده روي اربعين منتشر شد. شبهاتي مانند اساس پياده روي اربعين و روايتهايي كه در اين خصوص وجود دارد، ثوابهايي كه براي اين زيارت در نظر گرفته شده است، نقش ائمه(ع) در زيارت اربعين، پياده روي اربعين و خودآزاري، مشروعيت عزاداري و سينه زني در روايتها، تاريخچه اربعين و بازنگشتن اسيران به كربلا، اربعين و اهل سنت و ... از جمله سؤالهايي بود كه در اين كتاب به آنها پاسخ داده شده است.
آقاي ضيائي يكي از نشريات پژوهشكده حج و زيارت كه بيشتر به موضوع اربعين پرداخته است را نشريه فرهنگ زيارت عنوان و اعلام كرد: شماره ۱۹ و ۲۰ اين نشريه به اربعين اخصاص داده شد و ۲۳ مقاله در خصوص ابعاد انساني، تاريخي، فقهي و رجالي اربعين و گزارشهايي كه در خصوص اربعين ابا عبدالله آمده است و نيز مأخذشناسي اربعين شامل معرفي ۱۱۱ اثر ارزشمند در خصوص اربعين چاپ شده است. در نشريه فرهنگ زيارت شماره ۲۷ نيز ۹ مقاله از پژوهشگران حج و زيارت در ابعاد مختلف اربعين بحث كردهاند.
وي از برگزاري نشستهاي مختلف در حوزه اربعين توسط اين پژوهشكده نيز سخن گفت و اظهار كرد: از جمله اين نشستها ميتوان به نشست «اربعين حسيني فرصتها و تهديدها» اشاره كرد كه هفته گذشته برگزار شد. نشست «كاركردهاي اجتماعي و تربيتي اربعين» در مشهد و نشست «وجه اختصاص زيارت اربعين به سيد الشهداء (ع)» نيز در قم برگزار شد. نشستي تحت عنوان «اربعين پژوهشي و نقش علما در ترويج آن» نيز برگزار شد تا محققان تشويق شوند ابعاد علمي اربعين و نقش علما در آن را مورد پژوهش قرار دهند همچنين با برگزاري نشستي «مسئله اربعين از ديدگاه اهل سنت» بررسي شد.
رئيس پژوهشكده حج و زيارت در ادامه از برگزاري نشست «تاريخچه اربعين و نقش آن در احياي نهضت امام حسين(ع)» و «جلوههاي زيبا شناختي همايش جهاني اربعين» نيز سخن گفت و اظهار كرد: اباذر نصر اصفهاني يكي از اعضاي علمي پژوهشكده نيز مأخذشناسي اربعين يا اربعين پژوهشي در كتابها و نشريات عربي و فارسي را تدوين كرده است كه اين مأخدشناسي در سايت پژوهشكده قابل دسترسي است.
وي از پژوهشهاي صورت گرفته در قالب پايان نامههاي دانشجويي در خصوص اربعين كه در مأخذشناسي اربعين آورده شده است نيز سخن گفت و عنوان كرد: موضوع سه پايان نامه كه در خصوص اربعين انجام شده شامل: ارائه ساختار مناسب مستند ديني آئيني با مطالعه موردي اربعين حسيني در عراق، بررسي سيماي امام حسين(ع) در زيارت اربعين و پياده روي اربعين به مثابه ارتباطات آئيني شيعي است.
ضيائي با اشاره به اينكه بيشتر كتابها در سايت پژوهشكده حج و زيارت در دسترس علاقه مندان است، گفت: از پايان نامههايي دوره كارشناسي ارشد و دكتري كه در حوزه اربعين و حج و زيارت تدوين شود در صورتي كه پروپوزال پايان نامه به پژوهشكده ارائه و تأييد دريافت كند حمايتهاي مادي و معنوي مي كنيم و پس از دفاع از پايان نامه و چاپ آن نسخهاي در شوراي پژوهشي ارائه و در صورت تصويب مبلغي به عنوان كمك به پايان نامه داده مي شود. ضمن اينكه مقاله اي عملي پژوهشي از اين پايان نامه هم ميتواند در مجلات ما كه داراي رتبه علمي هستند چاپ شود.
وي در پاسخ به اين سؤال كه مخاطب شما در اين پژوهشها كيست و چگونه نتايج به مخاطبان و زائران اربعين ارائده ميشود؟ گفت: يكي از بخشهاي مهمي كه تعامل مستقيم با آنها داريم ستاد فرهنگي اربعين است. كتابهايي كه آنها علاقهمند هستند به زائران ارائه ميشود را ما تهيه و ارائه ميكنيم.
رئيس پژوهشكده حج و زيارت در پايان اعلام آمادگي كرد خاطرات و سفرنامههاي مردم منتشر شود و گفت: علاقهمند هستيم كساني كه در اين مراسم شركت ميكنند اگر خاطرات خوب و برجستهاي دارند و رخدادهاي خاصي براي آنها اتفاق افتاده و علاقهمند هستند آن را به مردم منتقل كنند را به صورت سفرنامههاي مستقل يا به صورت مجموعه خاطرات منتشر كنيم.