رونمایی از مجموعه آثار حج خونین

از حوادث مهم تاریخ انقلاب اسلامی، واقعه کشتار زائران ایرانی خانه خدا در شهر مکه توسط نیروهای سعودی در روز 9 مرداد سال 1366 شمسی (6 ذی الحجه 1407 قمری) است. این رخداد، بزرگترین کشتار حجاج در مراسم حج در تاریخ معاصر دانسته شده و به «جمعه خونین مکه» یا «حج خونین» معروف است. در این فاجعه هولناک که همزمان با مراسم روز برائت از مشرکین و در جوار حرم امن الهی روی داد، نیروهای امنیتی آل سعود با حمله خشونت بار به شرکت کنندگان در مراسم «برائت از مشرکین» باعث شهادت و مجروح شدن حدود 400 تن از حجاج و زائران بی گناه و مظلوم بیت الله الحرام از ایران و دیگر کشورها شدند.

پس از انتشار خبر این واقعه، رسانه‌های داخلی و خارجی به سرعت به پوشش خبری و انعکاس آن پرداختند. اخبار، گزارشها، گفتگوها، روایت‌ها، مقالات و متون ادبی و حماسیِ بسیاری درباره ابعاد این رویداد در رسانه‌ها به ویژه مطبوعات و نشریات آن دوره منتشر شد. نیز همایش، نشست‌ها و مراسم‌هایی در سطح ملی و بین المللی درباره آن برگزار شد. از طرفی با گذشت زمان و مشخص شدن ابعاد این حادثه‌ی تلخ و غم‌انگیز، کتاب‌ها و فیلم‌های مستندی با تحلیل‌ها و بررسی‌های جامع‌تر به زبان‌های مختلف درباره آن منتشر شد.

با توجه به اهمیت این واقعه در تاریخ حج و انقلاب اسلامی و نیز ضرورت یادکرد آن و پاسداشت خاطره شهدای مظلوم آن، بنا به دستور و نظر نماینده محترم ولی فقیه در امور حج و زیارت، حضرت حجت الاسلام والمسلمین قاضی‌عسکر، گردآوری تمامی اسناد و مدارک منتشر شده در ارتباط با این رویداد و نیز مجموعه‌سازی و مستندسازی آنها در قالب پروژه «حج خونین» در دستور کار پژوهشکده حج و زیارت قرار گرفت. این پروژه، که از جمله کلان پروژه‌های پژوهشکده بود، از پاییز 1395 تا تابستان 1397 به طول انجامید. نتیجه و خروجی این پروژه، اثری 9 جلدی با عنوان کلی «مجموعه آثار حج خونین» شد.

«مجموعه آثار حج خونین» را باید در زمره کتاب های مرجع و زیربنایی دانست. این مجموعه که آرشیوی از اسناد و مدارک یکی از مهمترین رویدادهای انقلاب اسلامی است، می‌تواند ابزاری مهم برای پژوهشگران، هنرمندان، تحلیلگران و... جهت خلق تولیدات و آثاری جدید در ارتباط با این رویداد باشد. از طرفی تجمیع آثار و روایت‌های مرتبط با یک موضوع، باعث فهم بهتر نسل‌‎های بعدی از حوادث و رویدادهای کشور می‌شود.

در این مجموعه سه گونه اثر داریم، برخی مجلدات بازنشر آثار منتشر شده هستند. به عبارتی کتاب‌های منتشره درباره این موضوع در طی سالیان قبل با حفظ امانتداری بازنشر شده‌اند؛ دسته‌ای دیگر، از نوع تدوین هستند مثل مجموعه‌ی اشعار یا بازتاب این واقعه در روزنامه‌ها؛ و گونه آخر از نوع ترجمه است. از بین آثاری که به زبانهای غیر فارسی منتشر شده بود، چند اثر انتخاب و به زبان فارسی برگردانده شد.

این مجموعه در 9 جلد تدوین شده است:

جلد اول: بازنشر کتاب‌های فارسی

جلد دوم: بازنشر کتاب‌های عربی

جلد سوم: بازنشر کتاب‌های انگلیسی و ترکی استانبولی

جلد چهارم: بازنشر متون مجلات و فضای مجازی

جلد پنجم: مجموعه اشعار و نثرهای ادبی

جلد ششم: بازتاب واقعه در روزنامه جمهوری اسلامی

جلد هفتم: بازتاب واقعه در روزنامه‌های اطلاعات و ابرار

جلد هشتم: بازتاب واقعه در روزنامه‌های کیهان و رسالت

جلد نهم: ترجمه آثار برگزیده