دستاوردهای معنوی حج و راهکارهای حفظ آنها

نوشته مجتبی حیدری (عضو گروه اخلاق و اسرار پژوهشکده حج و زیارت)

فصلنامه علمی-ترویجی میقات حج، شماره 108، تابستان 1398

از مباحث مهم در زمینه‌ی حج، بهره‌مندی از آثار و دستاوردهای معنوی و اخلاقی آن در تمام طول عمر است. باید به دنبال راهکارهایی بود تا با به‌کار گرفتن آنها بتوان این دستاوردها را در وجود خود حفظ کرد و گسترش داد. به‌طور کلی، راهکارهای حفظ و گسترش دستاوردهای معنوی حج را می‌توان در دو دسته جای داد: الف) راهکارهای فکری و شناختی، ب) راهکارهای عملی.

راهکارهای فکری عبارت‌اند از: 1. تفکر در جایگاه انسان در عالم هستی؛ 2. تفکر درباره دستاوردهای عظیم عمل حج؛ 3. توجه به احترام و موقعیت اجتماعی به دست آمده به سبب عمل حج؛ 4. یادآوری فضای معنوی حج؛ 5. توجه به قول و قرارها با خدا.
راهکارهای عملی نیز عبارت‌اند از: 1. مهار علایق و دل‌بستگی‌های دنیوی؛ 2. توجه بیشتر به عبادت و راز و نیاز با خدا؛ 3. التزام عملی بیشتر به اوامر الهی در همه ساحت‌های زندگی؛ 4. مهار نفس با کنترل ذهن و فکر؛ 5. مراقبت دائم از نفس؛ 6. اهتمام بیشتر به اجتناب از گناهان و توبه به درگاه خداوند؛ 7. پاک نگه داشتن مال و دارایی؛ 8. رعایت حقوق مردم.