حدیث قافله‌ها

مجموعه‌ای از چند سفرنامه و یک مقاله درباره حج و سفرنامه حجاج است. سفرنامه نخست از نویسنده ای بی نام، اثر کسی از درباریان ناصرالدین شاه قاجار است که برپایه عبارات کتاب، نزد پادشاه، ارجمند بوده و در سال ۱۲۸۸ قمری به حج رفته است. سفرنامه دوم از آنِ میرزا عبدالغفار نجم الملک (منجم باشی حاج لطفعلی خان اعلائی )، از درباریان و مردان مهم نزد ناصرالدین شاه است که در سال ۱۲۹۶ قمری به مکه سفر کرده است. سفرنامه سوّم، از آنِ تاجری از تجّار شهرستان ابهر به نام حاج لطفعلی خان اعلایی است که در سال ۱۳۳۵ قمری به مکه سفر کرده است. آخرین نوشتار مقاله ای است با عنوان «مشکلات حاجیان از زبان سفرنامه نویسان» که به برخی از مهم ترین مشکلات زائران بیت الله الحرام در دهه های گذشته می پردازد.