ترجمه فارسی جلد اول و دوم کتاب مرآت الحرمین، نوشته ایوب صبری پاشا (درگذشت ۱۳۰۸ق.)، از فضلا و صاحب منصبان دولت عثمانی است. اصل کتاب در پنج جلد درباره تاریخ مکه و مدینه به زبان ترکی نوشته شده است. دو جلد اول این کتاب که مشتمل بر تاریخ مکه است، توسط میرزا عبدالرسول منشی از مترجمان دارالترجمه ناصری و به دستور ناصرالدین شاه، در سال ۱۳۰۷ هجری قمری از ترکی استانبولی به فارسی ترجمه شده است. کتاب حاضر تصحیح دو جلد ترجمه فارسی است. در این کتاب، ایوب صبری پاشا اطلاعاتی درباره اوضاع و احوال حرمین شریفین در طی سالهای ۱۲۸۹ تا ۱۲۹۹ هجری قمری ارائه کرده است. موقعیت جغرافیایی مکه، وضعیت بناهای معظم آنجا، شکل خانه های اهالی مکه، آب و هوا، گیاهان، بیماری های رایج در مکه، چگونگس ساخت کعبه و تغییرات و بازسازی های آن در طول تاریخ، فضایل کعبه، ویژگیهای زندگی مردم در مکه از جمله موضوعات این کتاب هستند.