در این نشست ابتدا آیتالله محمدهادی یوسفی غروی، استاد تاریخ اسلام و تشیع با بیان این مطلب که خداوند تلاش و کوشش کسانی را که طمع کردند تا بتوانند ذکر محمد و آل محمد (ع) را خاموش کنند بینتیجه قرار داده است، گفت: آل سعود در انگیزهای که بر اثر همکاری با وزارت مستعمرات بریتانیا در جهت قیام، علیه دولت عثمانی وقت پیدا کردند، محتاج به یک توجیه فکری و دینی و مذهبی بودند.
وی افزود: توجیهی که آل سعود برای قیام شمشیر خود علیه دولت عثمانی یافتند این بود که گفتند اولا خود این قبور خلاف سنت نبوی و بنابراین بدعت است و چون بین بدعت و شرک، عقد اخوت بستهاند پس هر بدعتی منتهی به شرک میشود، لذا نتیجه گرفتند که دولت عثمانی با آن گرایش صوفیمنشانه خود که اجازه داده برای قبور بقیع بارگاه ساخته شود و آن را خلاف شرع نمیداند؛ بنابراین قیام علیه چنین دولتی که اجازه به برپایی مظاهر شرک میدهد مانعی ندارد.
یوسفی غروی خاطرنشان کرد: این انگیزه اصلی وهابیت از تخریب بقیع بوده اما مغفول واقع شده است و من ندیدهام در کتب و محافلی که به انگیزه و بهانه قیام وهابیها علیه دولت عثمانی پرداختهاند، به این مسئله اشاره شده باشد.
در ادامه، دکتر کامیار صداقت ثمر حسینی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، با بیان اینکه عقل و قلب و عاطفه مسلمانان با بقیع پیوند ناگسستنی دارد، گفت: مسئله بقیع یک مسئلهی جهان اسلامی است و منحصر به هیچ یک از مذاهب اسلامی نیست.
وی خاطرنشان کرد: از آنجا که تخریب بقاع بقیع یک مسئلهای علیه تمام جهان اسلام و یک صدمهای بر روح و روان همه مسلمانان بوده است، لذا بازسازی آن نیز باید مطالبه همه جهان اسلام باشد. عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با اشاره به اینکه تخریب بقیع در ۸ شوال ۱۳۴۴ قمری برابر با ۳۱ فروردین ۱۳۰۵ شمسی و ۲۱ آوریل ۱۹۲۶ میلادی اتفاق افتاده است، گفت: تاکید بنده بر روی تاریخ این رویداد به این دلیل است که ما به عنوان پژوهشگر اگر بخواهیم شناخت دقیقی از واقعه تخریب بقیع به دست بیاوریم باید به منابعی رجوع کنیم که در آن دوره حضور داشتند.
وی با اشاره به اینکه داشتهها و منابع ما در مورد رویداد تخریب بقیع بسیار زیاد است، گفت: پیامهای تلگرافی که در آن برهه از طریق منابع رسمی و حتی کنسولگریهای مختلف ارسال شده است، روزنامههای دهه ۱۹۲۰ میلادی، سفرنامهها، دیوان شعرا و گزارشهای رسمی و غیررسمی دیگر از جمله منابع در دسترس است.