
در روايتي وارد شده است که روزي براي امام حسن (علیه السلام) ميهماني آمد و امام حسن (علیه السلام) از قنبر مقداري عسل، که از يمن آورده بودند، قرض گرفت. اميرالمؤمنين (علیه السلام) وقتي متوجه ميشود که عسل کم شده است علت را از قنبر ميپرسد و قنبر جريان را تعريف ميکند. اميرالمؤمنين تصميم گرفت امام حسن (علیه السلام) را تنبيه کند. لذا سؤال کردند چرا اين کار را کردي؟ امام حسن (علیه السلام) فرمود: «حق خود! از بيت المال را زودتر برداشتم». امام فرمود: نبايد زودتر از تقسيم کردنِ حقّ ديگران دست به بيت المال ميزدي. بعد اميرالمؤمنين (علیه السلام) فرمود:
لولا أني رأيت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقبل ثنيتک لأوجعتک ضرباً، ثم قال: اللهم اغفر للحسن فإنه لا يعرف.[1]و[2]
اگر نمی دیدم که رسول خدا دندانهای پیشینت را میبوسد تو را با ضربهای دردناک میزدم سپس گفت: خدا حسن را ببخش او آگاه نیست.
پاسخ اول: اين روايت فقط در مناقب ابن شهرآشوب، آن هم بدون سند، ذکر شده است. مرحوم مجلسي ذيل اين روايت ميفرمايد: «اين روايت از طريق مخالفان، که اهلسنت باشند، نقل شده است و ما آن را صحيح نميدانيم و اگر هم صحيح بدانيم، آن را توجيه ميکنيم به اينکه امام حسن (علیه السلام) عمل مکروهي انجام داده است».[3]
پاسخ دوم: اين روايت از چند جهت مشکل دارد: اگر براي امام علي (علیه السلام) محرز شده بود که امام حسن (علیه السلام) خلاف کرده، چرا ايشان را مجازات نکرد؟ اگر امام علي، که مظهر عدالت است، روابط را بر ضوابط مقدم کرده باشد خلاف عدالت امام علي (علیه السلام) است و اگر امام حسن (علیه السلام) عمل خلاف انجام نداده است، چرا امام علي (علیه السلام) ابتدا بدون تحقيق نسبت خلاف به فرزند خود داده و براي فرزندش طلب مغفرت کرده است؟ چطور امام حسن (علیه السلام) از حساسيت پدر خود نسبت به بيت المال خبر نداشت؟ اگر امام حسن (علیه السلام) حق خودشان را از عسل بيت المال برداشته بود، چرا دوباره اميرالمؤمنين (علیه السلام) پول دادند تا عسلي بخرند و آن مقدار را دوباره روي عسل برگردانند؟! ازاينرو با توجه به اينکه روايت سندي ندارد و با عدالت اميرالمؤمنين و امام حسن (علیهما السلام) منافات دارد، نشان از جعلي بودن اين روايت دارد.
[1]. ابن شهر آشوب، مناقب، ج2، ص107.
[2]. الامامة و النص، ص526.
[3]. مجلسي، بحارالانوار، ج41، ص112. البته اگر بپذيريم از امام معصوم عمل مکروه سر ميزند.