تاريخ : 1392/07/25 | کد : 6188 |
مقاله «جايگاه حج در مناسبات اقتصادي ايران و عثماني در عصر قاجار» در شماره جديد مجله مطالعات تاريخ اسلام
هفدهمين شماره فصل‌نامه علمي ـ پژوهشي «مطالعات تاريخ اسلام»، به همت پژوهشكده تاريخ اسلام چاپ و منتشر شد.
به گزارش خبرگزاري بين‌المللي قرآن (ايكنا)، هفدهمين شماره فصل‌نامه «مطالعات تاريخ اسلام» با مقالاتي با عناوين «جغرافياي تاريخي و جايگاه اقتصادي دينور»، «جودت پاشا؛ پيوند تاريخ‌نگاري و انديشه سياسي با مباني غربي ـ اسلامي»، «نقش و جايگاه شيخ هادي نجمآبادي در تكوين جنبش مشروطيت ايران»، «بررسي مناسبات متوكل خليفه عباسي با علويان»، «نگاهي به جايگاه خاندان اعتمادالدوله طهراني در دوره جهانگير تيموري»، «جايگاه حج در مناسبات اقتصادي ايران و عثماني در عصر قاجار» و «بررسي تأثير اعزام لشكر اسامه بر چگونگي مشاركت سياسي نخبگان مهاجر و انصار در سقيفه و تثبيت خلافت» منتشر شد.
بنا بر اين گزارش، نخستين مقاله اين شماره با عنوان «جغرافياي تاريخي و جايگاه اقتصادي دينور» نوشته عليرضا اشتري تفرشي مي‌كوشد با بررسي بيشترين اطلاعات موجود در منابع و پژوهش‌هاي تاريخي و جغرافيايي در باب شهر و ناحيه دينور، با تحليل اين اطلاعات، به تصويري مطلوب از جغرافياي تاريخي دينور دست يابد و وجه بارز تاريخ اقتصادي اين ناحيه را، به‌ويژه در ارتباط با ويژگي‌هاي جغرافيايي آن، مورد بررسي قرار دهد.
در مقاله بعدي يعني «جودت پاشا؛ پيوند تاريخ‌نگاري و انديشه سياسي با مباني غربي ـ اسلامي» غلامعلي پاشازاده نحوه استفاده همزمانِ جودت پاشا از انديشه سياسي غربي و اسلامي در مباني نظريِ انديشه سياسي را مورد بررسي قرار داده است. در اين پژوهش كه با روش توصيفي و تحليلي و با استفاده از آثار جودت پاشا و منابع تاريخي آن زمان مورد بررسي قرار گرفته، به اين پرسش پاسخ داده شده است كه جودت پاشا چه پيوندي ميان مباني نظري اسلامي و غربي در مورد منشاءِ دولت برقرار كرده است؟
سومين مقاله اين شماره «نقش و جايگاه شيخ هادي نجمآبادي در تكوين جنبش مشروطيت ايران» اثر داريوش رحمانيان و سيد مقداد نبوي رضوي است. در اين مقاله، تأثير شيخ هادي نجمآبادي در برپايي نظام مشروطيت در ايران، بررسي شده است. نجمآبادي، پيش از وقوع حوادث مشروطهخواهي درگذشت؛ اما كساني كه محضرش را درك كرده بودند، با بهرهگيري از آموزههاي وي، تكاپوهايي بنيادين در آن حركت مهم تاريخي انجام دادند. سهم شيخ هادي نجمآبادي در انقلاب مشروطيت ايران با شناخت آنان معنا پيدا مي‌كند.
«بررسي مناسبات متوكل خليفه عباسي با علويان» نوشته علي سالاري شادي و محمد خرم كشاورز موضوع مقاله بعدي اين شماره است. در اين مقاله، نويسنده تلاش دارد با اتكاء به منابع اصلي و متقدم به بررسي و تحليلي تصحيحگونه از جوانب مختلف رفتار متوكل با علويان بپردازد و دو روايت متضاد را كه حاكي از مناسبات حسنه و يا پر تنش او با علويان است، به نقد و ارزيابي بكشاند، تا معلوم شود كه واقعيت در كدامين دسته از اين روايات نهفته است.
بدرالسادات عليزاده مقدم در «نگاهي به جايگاه خاندان اعتمادالدولة طهراني در دورة جهانگير تيموري» تأثير مهاجرت برخي خاندان‌ها و بهخصوص خاندان طهراني در دوره صفويه به سرزمينهاي مجاور از جمله هندوستان، و همچنين جايگاه و تأثير حضور آن‌ها در حيات سياسي و فرهنگي دوره جهانگير تيموري را مورد واكاوي قرار داده است. خدمات اين خاندان به سلسله تيموريان هند از دوره اكبرشاه آغاز و در دوره پادشاهي فرزندش جهانگير به اوج خود رسيد؛ چنانكه در اين دوره غياث‌الدين طهراني و دو فرزندش، عناوين مهمي چون اعتمادالدوله، ملكه و خانساماني به خود اختصاص دادند و در جريان سياست داخلي و خارجي تيموريان هند نقش فعالي ايفاء كردند.
«جايگاه حج در مناسبات اقتصادي ايران و عثماني در عصر قاجار» نوشته اصغر قائدان، محمدتقي امامي، اسرا دوغان عنوان مقاله بعدي است. در اين پژوهش، جايگاه اقتصادي حج و تأثير آن در روابط اقتصادي دولت عثماني به عنوان برگزار كننده و دولت ايران عصر قاجار به عنوان مي‌ه‌مان، بررسي شده است. در اين مقوله درباره سه ركن اصلي حجاج (ميهمانان)، دولت (برگزاركنندگان) و بدويان و بوميان (ميزبانان) بحث شده است.
آخرين مقاله اين شماره نيز به «بررسي تأثير اعزام لشكر اسامه بر چگونگي مشاركت سياسي نخبگان مهاجر و انصار در سقيفه و تثبيت خلافت» پرداخته است. زيبا معير، حسين مفتخري، صادق آيينهوند و علي رجبلو نويسندگان اين مقاله هستند.
هرچند اغلب گزارشهايي كه از سقيفه بنيساعده در منابع دست اول وجود دارد، حاكي از آن است كه تصميمهاي اتخاذ شده در آن با حضور و مشاركت سياسي عموم مهاجران و انصار صورت گرفته، مدعاي اين مقاله بر اين است كه عموم مهاجران و انصار از وقايع مدينه بيخبر بودند و به همين دليل، مشاركت سياسي فعالي در اين وقايع نداشتند. حدود سه هزار نفر از بزرگان مهاجر و انصار كه به دستور پيامبر (ص) ملزم به حضور در لشكر اسامه بودند، در منطقهاي به نام «جرف»، در پنج كيلومتري بيرون از مدينه، اردو زده و آماده اعزام به شام بودند، تا آنكه فرستادهاي از مدينه خبر رحلت پيامبر (ص) را به اسامه داد و او فقط با تني چند از سران مهاجر و انصار به مدينه بازگشت. در حالي كه برخي روايت‌ها، خبر بازگشت كل لشكر اسامه را به مدينه پس از رحلت پيامبر (ص) آوردهاند.
يادآور مي‌شود، فصل‌نامه علمي ـ پژوهشي مطالعات تاريخ اسلام به صاحب‌امتيازي پژوهشكده تاريخ اسلام و صاحب‌امتيازي سيدهادي خامنه‌اي و سردبيري مهدي محقق چاپ و منتشر مي‌شود و علاقه‌مندان مي‌توانند براي ارتباط با دفتر اين فصل‌نامه با شماره ۳-۸۸۶۷۶۸۶۱ تماس حاصل كنند.
بنا بر اين گزارش، نخستين مقاله اين شماره با عنوان «جغرافياي تاريخي و جايگاه اقتصادي دينور» نوشته عليرضا اشتري تفرشي مي‌كوشد با بررسي بيشترين اطلاعات موجود در منابع و پژوهش‌هاي تاريخي و جغرافيايي در باب شهر و ناحيه دينور، با تحليل اين اطلاعات، به تصويري مطلوب از جغرافياي تاريخي دينور دست يابد و وجه بارز تاريخ اقتصادي اين ناحيه را، به‌ويژه در ارتباط با ويژگي‌هاي جغرافيايي آن، مورد بررسي قرار دهد.
در مقاله بعدي يعني «جودت پاشا؛ پيوند تاريخ‌نگاري و انديشه سياسي با مباني غربي ـ اسلامي» غلامعلي پاشازاده نحوه استفاده همزمانِ جودت پاشا از انديشه سياسي غربي و اسلامي در مباني نظريِ انديشه سياسي را مورد بررسي قرار داده است. در اين پژوهش كه با روش توصيفي و تحليلي و با استفاده از آثار جودت پاشا و منابع تاريخي آن زمان مورد بررسي قرار گرفته، به اين پرسش پاسخ داده شده است كه جودت پاشا چه پيوندي ميان مباني نظري اسلامي و غربي در مورد منشاءِ دولت برقرار كرده است؟
سومين مقاله اين شماره «نقش و جايگاه شيخ هادي نجمآبادي در تكوين جنبش مشروطيت ايران» اثر داريوش رحمانيان و سيد مقداد نبوي رضوي است. در اين مقاله، تأثير شيخ هادي نجمآبادي در برپايي نظام مشروطيت در ايران، بررسي شده است. نجمآبادي، پيش از وقوع حوادث مشروطهخواهي درگذشت؛ اما كساني كه محضرش را درك كرده بودند، با بهرهگيري از آموزههاي وي، تكاپوهايي بنيادين در آن حركت مهم تاريخي انجام دادند. سهم شيخ هادي نجمآبادي در انقلاب مشروطيت ايران با شناخت آنان معنا پيدا مي‌كند.
«بررسي مناسبات متوكل خليفه عباسي با علويان» نوشته علي سالاري شادي و محمد خرم كشاورز موضوع مقاله بعدي اين شماره است. در اين مقاله، نويسنده تلاش دارد با اتكاء به منابع اصلي و متقدم به بررسي و تحليلي تصحيحگونه از جوانب مختلف رفتار متوكل با علويان بپردازد و دو روايت متضاد را كه حاكي از مناسبات حسنه و يا پر تنش او با علويان است، به نقد و ارزيابي بكشاند، تا معلوم شود كه واقعيت در كدامين دسته از اين روايات نهفته است.
بدرالسادات عليزاده مقدم در «نگاهي به جايگاه خاندان اعتمادالدولة طهراني در دورة جهانگير تيموري» تأثير مهاجرت برخي خاندان‌ها و بهخصوص خاندان طهراني در دوره صفويه به سرزمينهاي مجاور از جمله هندوستان، و همچنين جايگاه و تأثير حضور آن‌ها در حيات سياسي و فرهنگي دوره جهانگير تيموري را مورد واكاوي قرار داده است. خدمات اين خاندان به سلسله تيموريان هند از دوره اكبرشاه آغاز و در دوره پادشاهي فرزندش جهانگير به اوج خود رسيد؛ چنانكه در اين دوره غياث‌الدين طهراني و دو فرزندش، عناوين مهمي چون اعتمادالدوله، ملكه و خانساماني به خود اختصاص دادند و در جريان سياست داخلي و خارجي تيموريان هند نقش فعالي ايفاء كردند.
«جايگاه حج در مناسبات اقتصادي ايران و عثماني در عصر قاجار» نوشته اصغر قائدان، محمدتقي امامي، اسرا دوغان عنوان مقاله بعدي است. در اين پژوهش، جايگاه اقتصادي حج و تأثير آن در روابط اقتصادي دولت عثماني به عنوان برگزار كننده و دولت ايران عصر قاجار به عنوان مي‌ه‌مان، بررسي شده است. در اين مقوله درباره سه ركن اصلي حجاج (ميهمانان)، دولت (برگزاركنندگان) و بدويان و بوميان (ميزبانان) بحث شده است.
آخرين مقاله اين شماره نيز به «بررسي تأثير اعزام لشكر اسامه بر چگونگي مشاركت سياسي نخبگان مهاجر و انصار در سقيفه و تثبيت خلافت» پرداخته است. زيبا معير، حسين مفتخري، صادق آيينهوند و علي رجبلو نويسندگان اين مقاله هستند.
هرچند اغلب گزارشهايي كه از سقيفه بنيساعده در منابع دست اول وجود دارد، حاكي از آن است كه تصميمهاي اتخاذ شده در آن با حضور و مشاركت سياسي عموم مهاجران و انصار صورت گرفته، مدعاي اين مقاله بر اين است كه عموم مهاجران و انصار از وقايع مدينه بيخبر بودند و به همين دليل، مشاركت سياسي فعالي در اين وقايع نداشتند. حدود سه هزار نفر از بزرگان مهاجر و انصار كه به دستور پيامبر (ص) ملزم به حضور در لشكر اسامه بودند، در منطقهاي به نام «جرف»، در پنج كيلومتري بيرون از مدينه، اردو زده و آماده اعزام به شام بودند، تا آنكه فرستادهاي از مدينه خبر رحلت پيامبر (ص) را به اسامه داد و او فقط با تني چند از سران مهاجر و انصار به مدينه بازگشت. در حالي كه برخي روايت‌ها، خبر بازگشت كل لشكر اسامه را به مدينه پس از رحلت پيامبر (ص) آوردهاند.
يادآور مي‌شود، فصل‌نامه علمي ـ پژوهشي مطالعات تاريخ اسلام به صاحب‌امتيازي پژوهشكده تاريخ اسلام و صاحب‌امتيازي سيدهادي خامنه‌اي و سردبيري مهدي محقق چاپ و منتشر مي‌شود و علاقه‌مندان مي‌توانند براي ارتباط با دفتر اين فصل‌نامه با شماره ۳-۸۸۶۷۶۸۶۱ تماس حاصل كنند.
تــــازه هــــا پـــربـــازدیـــدهــــا- چهارده نقاشي زيبا از مكه و مدينه از نسخه اي خطي در كتابخانه برلين
- گزارشي از پايان نامه هاي در حال انجام درباره «حج» و ابعاد آن در واحدهاي دانشگاه آزاد اسلامي
- شماره هفدهم مجله فرهنگ زيارت منتشر شد
- پايان نامه «مباني فقهي عمليات استشهادي و انتحاري از ديدگاه شيعه و وهابيت» در پرديس تهران دانشگاه قرآن و حديث بررسي شد
- كتاب بشارت هاي پيامبران گذشته به ظهور پيامبر اسلام منتشر شد
- مقالاتي كه انديشمندان ايراني با محوريت «حج» مينويسند
قم، خيابان 75 متری عمار یاسر، خیابان شهید آیت الّله قدوسی، ساختمان حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، طبقه پنجم
پست الکترونیک: info@hzrc.ac.ir
تلفن تماس: 37186 - 025
نمابر: 37769994 - 025
كد پستی: 3719158489
پست الکترونیک: info@hzrc.ac.ir
تلفن تماس: 37186 - 025
نمابر: 37769994 - 025
كد پستی: 3719158489
دسـتـرسـی سـریـع
پـیـونـدهــای مـرتـبـط
