تاريخ : 1392/09/14 | کد : 7190 |
هداية الحجاج: سفرنامه مكه (۱۲۹۶ ـ ۱۲۹۷ ق / ۱۲۵۸ ـ ۱۲۵۹ ش)
محمدرضا بن عبدالجليل طباطبايي تبريزي، تصحيح رسول جعفريان، قم، دليل ما؛ مورخ، چاپ ۱، ۱۳۸۶، ۲۹۶ص، وزيري.
اين سفرنامه، از جمله سفرنامههاي نوشته شده در دوره قاجار است و تركيبي از گزارشهاي روزانه و مباحث موضوعي است. از بررسي روش مؤلف چنين بر ميآيد كه در تدوين كتاب، از منابع مختلف استفاده كرده و كوشيده است كتاب خود را از حالت سفرنامهاي صِرف درآورد. توجه به اين نكته ضروري است كه نويسنده بناي نگارش سفرنامه داشته، نه مناسك. بنابراين نبايد تصور كرد هدايةالحجاج به معناي هدايت حجاج به مناسك است. به نظر مصحح، نويسنده دو هدف را در اين سفرنامه دنبال كرده است: نخست ارائه اطلاعات به مسافر و زائر بيتالله الحرام، كه بداند از كدام مسير برود، از چه وسيله نقليه استفاده كند، و به عنوان يك مسافر چگونه رفتار كند تا كمتر با مشكل روبرو شود. اما هدف ديگر وي آن است كه مسافر بداند در چه روزگاري زندگي ميكند و ابعاد مدنيت تا كجا پيش رفته است.