در اين پژوهش بر اساس روش تحليلي ـ تاريخي ضمن ارائه سـير واكـنشهـاي انجـام شـده در برابـر فاجعه تخريب بقيع، به واكنشهاي علماي صاحب نام حوزه عراق و مجامع علمي شهرهاي نجـف و كربلا پرداخته و نقش پوياي حوزه عراق و علما و جمعيت های علمی نجف و كـربلا در ايـن جريـان تبيين شده است.