ابورافع

در نام وي اختلاف است؛ بعضي او را طالب و برخي خزيمه خوانده‌اند. [1] كنيه وي ابورافع است. خاندانش از سابقين وپيشگامان اسلام‌اند. خاندان ابورافع از برترين خانواده‌‌هاي شيعه‌ هستند كه به نام وي به عنوان «آل ابي‌رافع» شهرت يافته‌اند.

مسلماني ابورافع، در همان روز‌هاي نخستين رسالت روي داد. او دو بار هجرت كرد؛ هجرت به حبشه و هجرت به مدينه. در تمام جنگ‌ها، در كنار پيامبر_{(صلی الله علیه و آله)} و
ملازم ركاب آن حضرت بوده است. جنگ‌‌هاي اُحد، بدر، خندق و حنين از
جنگ‌‌هايي است كه نام وي در شمار مجاهدان آن صحنه‌ها، به صورتي پررنگ ثبت شده است.

نماز بر دو قبله

روزي‌كه پيامبر_{(صلی الله علیه و آله)} در مسجد قبلتين( ١۵ شعبان) در حال نماز ظهر، مأمور به تغيير قبله شد، ابورافع در كنار آن حضرت حضور داشت و بر دو قبله نماز گزارد.

در كنار علي_{(علیه السلام)}

بعد از رحلت پيامبرخدا_{(صلی الله علیه و آله)} ملازم علي_{(علیه السلام)} بود و همراه آن حضرت به كوفه رفت و خزانه‌دار كوفه شد.

ماجرا‌هاي فراواني در باره ابورافع و خزانه‌داري بيت‌المال علي_{(علیه السلام)} در كتب تاريخي مطرح شده است.[2]

بعد از شهادت امام علي_{(علیه السلام)} با امام حسن مجتبي _{(علیه السلام)} به مدينه بازگشت. او از نخستين دانشمندان شيعه محسوب مي‌شد. كتاب «السنن و الأحكام و القضايا» از تصنيفات او است كه روايات آن را از حضرت علي_{(علیه السلام)} نقل مي‌كند. عبدالله و علي نيز از فرزندان او هستند و از اصحاب و ياران با وفاي علي(علیه السلام) به شمار رفته‌اند. كتاب «قضايا اميرالمؤمنين» از تصنيفات عبدالله است و علي بن ابي‌رافع نيز كتاب‌هاي بسياري در فنون فقه نگاشته است. [3] كتاب‌‌هايي در «وضو» و «صلاة» از نوشته‌‌هاي او است.

مرگ ابورافع و دفن وي در بقيع

به نوشته فاكهي، ابورافع در سال ۵٨ هجرت از دنيا رفت و در قبرستان بقيع به خاك سپرده شد. اما ابن خلکان و ديگران مي‌نويسند: «توفّی في المدينة في نفس العام الذي استشهد فيه الامام أميرالمؤمنين و دفن بالبقيع»[4]؛ «در مدينه، در سالي كه علي_{(علیه السلام)} به شهادت رسيد [سال 40 ه‍ .ق] وفات يافت و در بقيع مدفون گرديد».

[1]. ر.ک: همان، ج5، ص303.

[2]. فروغ ابديت، ج٢، ص٢١٨.

[3]. ابورافع، مولي رسول الله، السيد ناصر الطيبي، مجمع البحوث الاسلامية، ١۴١٢ ه‍ .ق، ص ۶۴ .

[4]. وفيات الاعيان، ابن خلكان، ج4، ص346.